Σύγχρονες εξελίξεις στην χειρουργική των παθήσεων των ώτων

Η Ωτοχειρουργική ασχολείται με τις παθήσεις των αυτιών, είτε η αιτία είναι οι φλεγμονές, είτε είναι κληρονομικές, είτε αφορούν στην διαταραχή της λειτουργίας ή της φυσιολογίας της περιοχής.

Η περιοχή που του αυτιού περιλαμβάνει:

• το πτερύγιο
• το κανάλι που λέγεται Έξω Ακουστικός Πόρος (ΕΑΠ)
• τον Τυμπανικό Υμένα (ΤΥ)
• το μέσον ούς, που περιλαμβάνει τα ακουστικά οστάρια (σφύρα, άκμονας και αναβολέας)
• το έσω ούς που περιλαμβάνει το όργανο της ακοής (κοχλίας)
• το όργανο της ισορροπίας (λαβύρινθος) και
• τον έσω ακουστικό πόρο (ακουστικό νεύρο, προσωπικό νεύρο, αιθουσαία νεύρα).

Όλο αυτό το πολύπλοκο σύμπλεγμα συμπεριλαμβάνεται στο λιθοειδές οστούν.

Το οστούν που βρίσκεται πίσω από το πτερύγιο, ονομάζεται μαστοειδής απόφυση.

Το αυτί λοιπόν στο σύνολό του, έχει μια εξαιρετικά πολύπλοκη ανατομία, πού είναι πολύ σημαντική λειτουργικά. Για αυτούς τους λόγους η ωτοχειρουργική είναι μια δύσκολη χειρουργική και απαιτεί μικροσκόπιο τελευταίας τεχνολογίας και εξειδικευμένα εργαλεία. Ο ωτοχειρουργός πρέπει να είναι εξειδικευμένος στις χειρουργικές τεχνικές σε ωτοχειρουργικά κέντρα εφαρμόζοντας τις επεμβάσεις και σε πτωματικά παρασκευάσματα (εργαστήριο κροταφικού οστού).

Οι πιο συνηθισμένες επεμβάσεις της Ωτοχειρουργικής είναι:

• Η Τυμπανοπλαστική, όταν έχουμε διάτρηση του τυμπανικού υμένα για οποιοδήποτε λόγο όπως τραυματισμό, φλεγμονή, κά.
• Η Μαστοειδεκτομή, όταν έχουμε χολοστεάτωμα, μία φλεγμονή που έχει διαφορετική έκταση κάθε φορά και δυνητικά μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές επιπλοκές. Έτσι η χειρουργική τεχνική τροποποιείται ανάλογα με το πρόβλημα.
• Η Οσταριοπλαστική, ή σαν μέρος της μαστοειδεκτομής ή σε 2^ο χρόνο ανάλογα με το πρόβλημα. Αφορά στην προσπάθεια ανακατασκευής του μέσου ωτός για να πετύχουμε καλύτερη ακοή μετεγχειρητικά.
• Η Αναβολοτομή, για την βελτίωση της ακοής στην Ωτοσκλήρυνση, μια κληρονομική, αρκετά συχνή πάθηση στην Ελλάδα που προκαλεί βαρηκοΐα εξαιτίας διαταραχής στην μεταφορά του ήχου προς το έσω ους.

Λιγότερο συχνές παθήσεις που θα χρειασθούν χειρουργείο είναι:

• Οι εξοστώσεις του Εξω Ακουστικού Πόρου που αποφράσσουν ενίοτε τον πόρο
• Η αποκατάσταση περιλεμφικού συριγγίου (πχ σε δύτες)
• Glomus Tympanicum (παραγαγλίωμα, καλοήθης αιμορραγικός όγκος που αναπτύσσεται στο μέσον ούς)
• ‘Αλλες συγγενείς παθήσεις του ωτός (ατρησία ΕΑΠ, συγγενής καθήλωση των οσταρίων) και
• Μεγάλες επεμβάσεις μαζί ή όχι με νευροχειρουργό, όπως αφαίρεση ακουστικού νευρινώματος, χολοστεάτωμα της κορυφής του λιθοειδούς, Glomus Jugularis, διατομή του αιθουσαίου νεύρου, λαβυρινθεκτομή.

Τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται σε συγκεκριμένα περιστατικά η Ενδοσκοπική Ωτοχειρουργική, δηλαδή η χρήση λεπτού άκαμπτου ενδοσκοπίου, αντί του μικροσκοπίου στις ωτοχειρουργικές επεμβάσεις.

Η τεχνική αυτή είναι ελάχιστα επεμβατική και έχει σημαντικά πλεονεκτήματα:

• Ο χειρουργός μπορεί να διερευνήσει περιοχές που με το μικροσκόπιο δεν επισκοπούνται.
• Αποφεύγεται οι οπισθοωτιαία ή ενδοωτιαία τομή.
• Αποφεύγεται άσκοπο τρόχισμα της μαστοειδούς σε συγκεκριμένα περιστατικά.

Τα βασικά μειονεκτήματα είναι

• Η χειρουργική με ένα χέρι (το άλλο κρατάει το ενδοσκόπιο),
• Η δισδιάστατη (2D) εικόνα σε σχέση με την τρισδιάστατη (3D) του χειρουργικού μικροσκοπίου και
• Η θερμότητα που προκαλεί το φως του ενδοσκοπίου στις ευαίσθητες δομές του μέσου ωτός.

Σταθμίζοντας τα προηγούμενα και εφαρμόζοντας την ενδοσκοπική τεχνική με σαφείς ενδείξεις, ο χειρουργός Ωτορρινολαρυγγολόγος Χ. Βοντετσιάνος χρησιμοποιεί την Ενδοσκοπική Ωτοχειρουργική τα τελευταία 5 χρόνια με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Σημαντική εξέλιξη στην ωτοχειρουργική είναι και η χρήση των Laser που αποτελούν εξαιρετική βοήθεια στην Αναβολοτομή (χειρουργική για την Ωτοσκλήρυνση). Τα τελευταία 10 χρόνια χρησιμοποιούμε ένα διοδικό L (ARC 980nm) με ίνα 600μ, το οποίο είναι φορητό και έτσι μπορεί να μεταφερθεί οπουδήποτε, ανεξαρτήτως αν υπάρχει Laser ή όχι στην κλινική που λαμβάνει χώρα η επέμβαση.

Η τεχνολογία εξελίσσεται πάντα με γνώμονα την βελτίωση των χειρουργικών τεχνικών και την αποφυγή των επιπλοκών που δυσχεραίνουν την ζωή των ασθενών. Ωστόσο, η Ωτοχειρουργική εμπεριέχει πολύπλοκες επεμβάσεις που πρέπει πάντα να πραγματοποιούνται από έναν εξειδικευμένο και έμπειρο Χειρούργο Ωτορρινολαρυγγολόγο.