Τι είναι οι ρινικές κόγχες;
Οι ρινικές κόγχες είναι επιμήκεις ανατομικοί σχηματισμοί που βρίσκονται στο εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας και συγκεκριμένα στα πλάγια (προς τα έξω) τοιχώματα. Διαμορφώνονται από στυτικό ιστό (φουσκώνει και ξεφουσκώνει), ο οποίος είναι πλούσιος σε αγγεία και αδένες. Σε κάθε ρινική θαλάμη (ρουθούνι) υπάρχουν τρεις ρινικές κόγχες:
- Άνω
- Μέση
- Κάτω
Ποιος είναι ο ρόλος τους;
Οι ρινικές κόγχες διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη συνολική λειτουργία της μύτης, αφού ρυθμίζουν τη θερμοκρασία, την υγρασία και τη ροή του εισπνεόμενου αέρα που διέρχεται από τις ρινικές θαλάμες προς τους πνεύμονες κατά την αναπνοή. Η μύτη είναι η είσοδος της αναπνοής και οι ρινικές κόγχες το φίλτρο.
Πότε αναφερόμαστε σε υπερτροφικές ρινικές κόγχες;
Το φυσιολογικό μέγεθος των ρινικών κογχών – ιδίως των κάτω – εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες και αυξομειώνεται ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος, τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν και τη συναισθηματική μας κατάσταση. Η υπερτροφία των ρινικών κογχών αφορά στην αύξηση του μεγέθους των ρινικών κογχών, το οποίο δυσκολεύει τη ροή του αέρα στις ρινικές θαλάμες, δυσχεραίνοντας τη διαδικασία της αναπνοής (μπούκωμα).
Η παθολογική υπερτροφία των ρινικών κογχών, συνιστά μία από τις συχνότερες αιτίες δυσκολίας της ρινικής αναπνοής. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, περίπου τα 2/3 του πληθυσμού παρουσιάζει άλλοτε άλλου βαθμού υπερτροφία, αντιμετωπίζοντας πρόβλημα στην αναπνοή.
Υπερτροφικές ρινικές κόγχες: Αίτια
Η μεταβολή του μεγέθους των ρινικών κογχών είναι αρκετά συνηθισμένη. Σκεφτείτε πως το απλό κρυολόγημα συνήθως προκαλεί αυξημένη αιμάτωση των κάτω ρινικών κογχών με αποτέλεσμα να αυξάνεται προσωρινά το μέγεθός τους, δημιουργώντας τη δυσάρεστη αίσθηση του μπουκώματος.
Άλλες αιτίες που ενδέχεται να επιβαρύνουν την υπερτροφία είναι:
- Η αλλεργική ρινίτιδα
- Η προϋπάρχουσα υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια)
- Το κάπνισμα
- Η κατανάλωση αλκοόλ
- Η έκθεση σε χημικές ουσίες που προκαλούν ερεθισμό
- Η έντονη υγρασία
- Οι απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας
- Το άγχος
- Η εγκυμοσύνη
- Οι ορμονικές αλλαγές
- Η αύξηση του βάρους
- Φάρμακα
Υπερτροφικές ρινικές κόγχες: Ποια συμπτώματα προκαλούν;
Το κυριότερο σύμπτωμα των ασθενών που πάσχουν από υπερτροφικές ρινικές κόγχες είναι η δυσκολία της ρινικής αναπνοής, λόγω της απόφραξης της διόδου του αέρα. Η απόφραξη μπορεί να είναι πλήρης ή ατελής, ενώ ενδέχεται να είναι αμφίπλευρη, μονόπλευρη ή εναλλασσόμενη.
Η ένταση των συμπτωμάτων εξαρτάται άμεσα από τις κλιματικές συνθήκες αφού εντείνονται σε περιόδους που επικρατεί αυξημένη υγρασία ή ξηρότητα στην ατμόσφαιρα. Σημαντικό ρόλο παίζει και το stress και η ψυχολογική κατάσταση του ασθενούς.
Επιπροσθέτως ενδέχεται να εμφανιστούν τα εξής συμπτώματα:
- Υπνική άπνοια
- Ροχαλητό
- Ρινορραγία, λόγω της υπεραιμίας που δημιουργείται στον ρινικό βλεννογόνο
- Ξηροστομία
Πώς γίνεται η διάγνωση των υπερτροφικών ρινικών κογχών;
Η διάγνωση της υπερτροφίας γίνεται αποκλειστικά από ΩτοΡινοΛαρυγγολόγο.
Ο ιατρός αφού λάβει το πλήρες ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, πραγματοποιεί ενδοσκοπική εξέταση με ειδικό άκαμπτο ή και εύκαμπτο ενδοσκόπιο ρινός. Το ενδοσκόπιο είναι συνδεδεμένο με ψηφιακή κάμερα, παρέχοντας στον ιατρό μία πλήρη εικόνα του εσωτερικού της μύτης και του ρινοφάρυγγα. Συγχρόνως γίνεται video-καταγραφή και αποθήκευση.
Αν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να ζητηθούν συμπληρωματικά απεικονιστικές εξετάσεις (αξονική ή μαγνητική τομογραφία, ρινομανομετρία).
Αντιμετώπιση και θεραπεία
Η αντιμετώπιση της υπερτροφίας των ρινικών κογχών εξαρτάται από το στάδιο της πάθησης.
Σε αρχικά στάδια, η θεραπευτική προσέγγιση είναι συντηρητική με τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, ρινοπλύσεων, χρήση μαλακτικών, ενυδατικών και λιπαντικών αλοιφών, ενώ συστήνεται η αποφυγή των παραγόντων που προκαλούν την υπερτροφία.
Ωστόσο, σε προχωρημένα στάδια και όταν η υπερτροφία είναι πλέον μόνιμη, συνιστάται η συρρίκνωση του μεγέθους των ρινικών κογχών είτε με την χρήση LASER (διοδικού 980nm), ή ραδιοσυχνοτήτων (RF), είτε με shaver κογχοπλαστική.
Οι επεμβάσεις αυτές συνήθως συνδυάζονται με την διόρθωση του ρινικού διαφράγματος, οπότε απαιτούν γενική αναισθησία και νοσηλεία.
Όμως μπορεί να γίνουν και με τοπική αναισθησία στο ιατρείο, όταν δεν χρειάζεται να χειρουργηθεί το διάφραγμα, μειώνοντας κατά πολύ το κόστος, αφού δεν χρειάζεται νοσηλεία και νάρκωση.
Απαιτείται εκτενή γνώση και πολύχρονη εμπειρία του Χειρουργού ΩτοΡινοΛαρυγγολόγου , καθώς και σύγχρονο εξοπλισμό.(LASER, RF, ενδοσκόπια).
Μετά την επέμβαση οι ρινικές κόγχες έχουν πλέον συρρικνωθεί και έχει ελευθερωθεί η αναπνευστική οδός.
Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί μετά από κάποια χρόνια να επαναληφθεί η επέμβαση. Αυτό γίνεται γιατί μπορεί να παραμένουν οι παράγοντες που δημιούργησαν το πρόβλημα (αλλεργίες, κακές συνθήκες περιβάλλοντος κλπ).