Τι είναι η αλλεργική ρινίτιδα;
Η αλλεργική ρινίτιδα ένα από τα πιο συχνά χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα του βλεννογόνου της μύτης, το οποίο ταλαιπωρεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Υπολογίζεται ότι πάνω από μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα παγκοσμίως, με τον αριθμό να αυξάνεται τις τελευταίες δεκαετίες. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι για την εκδήλωση της νόσου, εκτός της κληρονομικής προδιάθεσης, μεγάλο ρόλο παίζει και το περιβάλλον.
Αποτελεί τη συχνότερη μορφή ρινικής αντίδρασης σε κάποιο ερεθιστικό παράγοντα (αλλεργιογόνο). Τα αλλεργιογόνα συνιστούν πρωτεΐνες, που προέρχονται από διάφορες πηγές (γύρη των λουλουδιών, επιθήλια ζώων, ακάρεα). Έχουν την ιδιότητα να ενεργοποιούν το αμυντικό σύστημα του οργανισμού, το οποίο με τη σειρά του παράγει τα κατάλληλα αντισώματα.
Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να είναι εποχική (δηλαδή να εμφανίζεται μόνο την άνοιξη, λόγω της αερομεταφερόμενης γύρης) ή ολοετής.
Ποια είναι τα αίτια της αλλεργικής ρινίτιδας;
Η αλλεργική ρινίτιδα οφείλεται στην ανοσολογική αντίδραση του ρινικού βλεννογόνου (υπερευαισθησία) σε κάποιο αλλεργιογόνο παράγοντα.
‘Οταν ο ασθενής έρθει σε επαφή με τον αλλεργιογόνο παράγοντα, ενεργοποιείται ο μηχανισμός της αλλεργικής αντίδρασης. Το ανοσοποιητικό σύστημα αντιλαμβάνεται τον εξωγενή παράγοντα σαν παθογόνο και παράγει ειδικά αντισώματα για να τον καταπολεμήσει
(ειδικές ανοσοσφαιρίνες Ε IgE).
Όταν ο ίδιος παράγοντας εισέλθει εκ νέου στον οργανισμό, αναγνωρίζεται από το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο αντιδρά με την απελευθέρωση ισταμίνης από τα κύτταρα των ανοσοσφαιρινών IgE, που προκαλούν τα συμπτώματα της αλλεργίας.
Τα πιο κοινά αλλεργιογόνα είναι:
- Η γύρη των λουλουδιών
- Τα ακάρεα της οικιακής σκόνης
- Το τρίχωμα των κατοικίδιων ζώων
Αλλεργική ρινίτιδα: Συμπτώματα
Η συμπτωματολογία της αλλεργικής ρινίτιδας περιλαμβάνει:
- ρινική συμφόρηση
- ρινική καταρροή
- αίσθημα κόπωσης
- ρινικό κνησμό
- Κνησμό σε αυτιά, υπερώα
- φτέρνισμα
- δακρύρροια
- κνησμό και ερυθρότητα στους οφθαλμούς
- πονοκέφαλο
- βήχα
Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στην εκδήλωση της νόσου;
Εκτός των αλλεργιογόνων, επιβαρυντικούς παράγοντες για την εκδήλωση της αντίδρασης συνιστούν:
- Οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
- Το κάπνισμα
- Οι καιρικές συνθήκες (θερμοκρασία, υγρασία, απότομες αλλαγές του καιρού)
- Ατμοσφαιρική ρύπανση
- Διατροφικές συνήθειες
- Άγχος
- Συνθήκες υγιεινής
Πώς γίνεται η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας;
Αν ο ασθενής ταλαιπωρείται συχνά από αλλεργική ρινίτιδα πρέπει να επισκεφθεί τον ΩΡΛ, για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση της νόσου.
Για τη διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας απαιτείται:
- Λήψη πλήρους ιστορικού
- Πλήρης ενδοσκοπικός έλεγχος, ώστε να διερευνηθεί η ύπαρξη ανατομικών ανωμαλιών (στραβό διάφραγμα, υπερτροφικές ρινικές κόγχες, ρινικοί πολύποδες, κρεατάκια στα παιδιά)
- Αιματολογικός έλεγχος προκειμένου να εντοπιστούν τα υπεύθυνα αλλεργιογόνα
- Δερματικά τεστ
Αλλεργική ρινίτιδα: Αντιμετώπιση και θεραπεία
Η αλλεργική ρινίτιδα επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς γι’ αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται έγκαιρα και αποτελεσματικά. Απαραίτητη είναι τις περισσότερες φορές η συνεργασία με ειδικό αλλεργιολόγο.
Η αντιμετώπιση είναι αρχικά φαρμακευτική και σε περίπτωση ανατομικών ανωμαλίών, χειρουργική.
Η φαρμακευτική θεραπεία περιλαμβάνει
- χορήγηση αντισταμινικών
- ρινικοί ψεκασμοί με κορτικοστεροειδή
- ρινικές πλύσεις
- κορτιζονοθεραπεία
- ανοσοθεραπεία
Η χειρουργική αντιμετώπιση συστήνεται σε περίπτωση ανατομικών προβλημάτων (στραβό διάφραγμα, ρινικοί πολύποδες, υπερτροφικές κάτω κόγχες). Η επέμβαση πραγματοποιείται με τον κλασσικό τρόπο ή ενδοσκοπικά, με χρήση Laser, ραδιοσυχνοτήτων ή υπερήχων.
Πώς προλαμβάνουμε την αλλεργική ρινίτιδα;
Είναι πολύ σημαντικό να περιορίζουμε τους παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την αλλεργική ρινίτιδα:
- Αερίζουμε συχνά τους εσωτερικούς χώρους
- Φροντίζουμε για τον συχνό καθαρισμό των φίλτρων των κλιματιστικών
- Αποφεύγουμε να παραμένουμε σε μέρη με μεγάλη συγκέντρωση σκόνης
